Boomvalk-excursie naar de Amsterdamse Waterleidingduinen & IJmuiden

Zaterdagochtend 28 september 2024. Dreigende buien -en af en toe echte druppels- als we richting Capelsebrug rijden. Maar de weersites geven redelijk weer voor de rest van de dag: af en toe een bui en zelfs doorbrekend zonnetje, vooral in de middag. Gelukkig dus niet het natte en onstuimige weer van gisteren. De bus is op tijd en op naar de Amsterdamse Waterleidingduinen, met 50 andere natuurliefhebbers! De verwachtingen zijn hooggespannen. De AW-duinen vormen een prachtig duingebied dat zeker eind september vol kan zitten met trekvogels. En IJmuiden trekt ook, want de wind komt uit het westen vandaag en de dag ervoor heeft het zelfs hard gewaaid. We hopen op zeevogels vanaf de Zuidpier.

Uitstappen bij ingang Oranjekom. In drie groepen verdeeld, een eindpunt afgesproken en lopen maar. Prachtige landschappen. Overal damherten, zelfs burlend, hoewel we nog wat aan de vroege kant zijn voor de echte gevechten tussen de mannetjes. En ondertussen hopen we op een ontmoeting met een vos.

Damhert AW-duinen. Foto door Eelco Versluis

We zien groepjes dodaarsjes, zelfs een paartje dat nog z’n jongen aan het voeren is. Laat! Enkele fotografen leven zich uit op een roodborsttapuit. De eerste koperwieken van het seizoen komen over, samen met wat zanglijsters. Roepende goudhaantjes en tjiftjaffen in de struikjes. Cirkelende buizerds en een sperwer. Groepjes boomleeuweriken overvliegend of scharrelend in gras. Een grote lijster zit in een top van een boom en vliegt ‘ratelend’ weg. Echt herfst. Nathanaël loopt zijn geluidenmix af te spelen in de hoop een bladkoning of een andere boszanger uit de struikjes te lokken. Maar de bosjes zitten niet vol, de nacht ervoor was dan ook geen goede treknacht, maar je weet nooit. Opeens een uil vanuit een boom langs het voetpad vliegend: “Ransuil! Nee, bosuil!” De vogel landt een tiental meters verderop in een bomengroep, en is dan opeens verdwenen, waarschijnlijk in één van de vele boomgaten die we zien. Ten afscheid roept hij nog wel even duidelijk zijn “oehoeh”-roep. Een mannetje dus. Gaaf! Zo vaak zie je niet een bosuil overdag vliegen.

Pas tegen het einde van de wandeling krijgen we een flinke regenbui op ons dak, maar schuilend onder wat bomen, klagen we niet, want het had heel wat erger kunnen zijn. En een grote gele kwikstaart en een ijsvogel vlak voordat we de bus inkruipen vormen een mooie afsluiter.

In de bus informeren we naar elkaars oogst. Er zijn appelvinken gezien, meerdere ijsvogels, vuurgoudhaantjes en een paapje. En natuurlijk een hoop foto’s gemaakt van damherten. We komen op een aantal van meer dan 60 soorten vogels. Er wordt een mooie foto getoond van parende hoornaars, geen vogel dus, maar een wespensoort. Maar niemand heeft oog in oog met een vos gestaan. Da’s dan voor de volgende keer!

We popelen om naar IJmuiden te gaan. Daar blijkt tot onze teleurstelling het hek van de Zuidpier afgesloten te zijn. Niet de zee op dus. Jammer! We pogen met onze telescopen nog wat op te vangen van trek over zee. Het waait tenslotte toch met een kracht van 4, soms 5, uit het westen. Het levert niets op. Maar -eerlijk is eerlijk- er blijft toch nog heel wat over om te zien. Er vliegen oeverpiepers rond en een onvolwassen pontische meeuw laat zich goed bekijken tussen de zilvermeeuwen, weliswaar een eindje achter het hek en voortdurend slapend, maar door de telescoop prima te zien en te bestuderen.

Speuren naar ringen. IJmuiden. Foto door Ruben Luiten

Er zit een grote groep grote meeuwen op het strand. Daar zitten twee grote sterns tussen. Enkelen van ons turen hun ogen scheel om in deze groepe meeuwen ringen te zoeken en af te lezen en dat levert een paar treffers op. Invoeren op internet en hup… direct de historie van de geringde vogel krijgen. Zie daarvoor de foto’s op de fotopagina.

Ondertussen liggen er van ons met een camera plat op hun buik voor een groep drieteenstrandlopers. En de resultaten zijn prachtig: kijk maar op de fotopagina! Er zit warempel nog een bonte strandloper tussen ook. In het helm, waar een week terug nog een kleine vliegenvanger zat, zitten nu wat veldleeuweriken en graspiepers en in de struikjes een paapje. Op het strand een tapuit en -jawel- de gehoopte rouwkwikstaart, die hier al enkele weken zit. Een schaarse soort, zeker in het najaar. Een mannetje eider zit op de blokken van de noordpier. Anderen vermaken zich met rogge-eieren of het vinden van zeesterren.

Drieteenstrandlopers, IJmuiden. Foto door Peter Stam

Om half vier is iedereen terug bij de bus. We tellen de soorten en komen uit op 85 soorten vogels. Prima score. Het was sowieso een prachtige dag buiten zijn, ongeacht het aantal soorten. Tot de volgende keer!